Người cao tuổi luôn mong muốn tìm kiếm loại thực phẩm bổ dưỡng giúp duy trì sức khỏe tốt nhất, tránh xa các loại bệnh tật. Bên cạnh các loại thực phẩm tốt cho người già thì cũng có những loại thực phẩm có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không được lựa chọn kỹ lưỡng. Vậy người cao tuổi nên ăn gì và không nên ăn gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Xem nhanh
1. Nguyên tắc dinh dưỡng dành cho người cao tuổi
Người lớn tuổi dễ gặp phải các vấn đề sức khỏe do quá trình lão hóa, vì vậy người già cần có chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khoa học để cải thiện sức khỏe. Để xây dựng chế độ ăn uống hàng ngày tốt cho người già, gia đình và người thân nên lưu ý các nguyên tắc dinh dưỡng sau:
- Bổ sung đa dạng các loại thực phẩm và đầy đủ các nhóm chất gồm đạm, tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất.
- Xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh là ăn đúng giờ, không ăn quá no trong mỗi bữa ăn, không bỏ bữa, ăn đồ thanh đạm, uống đủ ít nhất 2 lít nước/ngày,…
- Ưu tiên các thực phẩm được chế biến mềm hoặc nhừ như cháo, súp, canh,…
- Bổ sung thực phẩm giàu kẽm tăng cường miễn dịch như tôm, trứng, sữa, phô mai, rau củ, đậu,…
- Thêm vào chế độ ăn cho người già các thực phẩm hỗ trợ ngủ ngon, tinh thần khỏe mạnh như rau chân vịt, thịt, cá, hàu, ngũ cốc, đậu, hạt sen, táo đỏ, long nhãn,…
Chế độ ăn uống của người lớn tuổi cần đủ chất, đa dạng thực phẩm để có sức khỏe tốt.
2. Thực phẩm tốt cho người già nên bổ sung
Dưới đây là các thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cho người già mà bạn và gia đình có thể tham khảo:
2.1. Sữa
Thành phần dinh dưỡng trong sữa luôn dồi dào sẽ có tác dụng cực kỳ tốt trong quá trình chăm sóc sức khỏe cho người già. Đối với những người lớn tuổi, sức khỏe thường hay suy yếu dần nên cơ thể họ dễ chịu sự tác động của các tác nhân gây hại. Chính vì vậy, chúng ta nên chăm sóc sức khỏe cho người lớn tuổi bằng những cốc sữa ấm hàng ngày.
Sữa là thực phẩm bổ sung dinh dưỡng tốt cho người già với nhiều loại vitamin, khoáng chất và protein cần thiết cho cơ thể.
2.2. Rau củ xanh đậm
Việc tăng cường bổ sung nhiều loại rau xanh đậm, củ, quả như rau má, khổ qua, rau dền, bí đao, bí đỏ, cà rốt… giúp bổ sung khoáng chất, vitamin, thanh nhiệt cơ thể, giúp lợi tiểu và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh như cao huyết áp, mỡ trong máu, giúp bổ mắt, ung thư bàng quang… Cần ưu tiên phương pháp chế biến nấu canh hoặc luộc nhằm hạn chế sử dụng dầu mỡ không có lợi cho sức khỏe.
2.3. Đậu phụ
Đậu phụ là thực phẩm tốt cho người già mà bạn không nên bỏ qua, bởi thành phần chứa nhiều protein, chất xơ giúp thải lượng cholesterol dư thừa trong cơ thể. Từ đó giúp người lớn tuổi ngăn ngừa các bệnh về tim mạch, béo phì. Bạn có thể chế biến đậu phụ thành nhiều món ăn như canh đậu phụ rong biển, đậu phụ hấp trứng, đậu phụ chiên sốt cà chua,… giúp đa dạng bữa ăn cho người lớn tuổi.
2.4. Cá ngừ, cá hồi
Hai loại cá này chứa hàm lượng lớn chất béo lành mạnh Omega-3 tốt cho sức khỏe thần kinh, tim mạch và xương khớp, đặc biệt là cải thiện bệnh alzheimer ở người cao tuổi. Hơn thế, cá ngừ và cá hồi còn chứa nhiều loại khoáng chất, Astaxanthin, Selen,… giúp giảm viêm và ngăn ngừa ung thư. Bạn nên duy trì bổ sung 2 loại thực phẩm này vào chế độ dinh dưỡng của người già 2 – 3 lần/tuần.
Thực phẩm tốt cho người già mà bạn có thể thêm vào chế độ dinh dưỡng là cá ngừ hoặc cá hồi.
2.5. Thịt lợn, thịt bò
Thịt lợn, thịt bò là nguồn thực phẩm bổ dưỡng cho người già khi chứa nhiều loại axit amin, vitamin, protein, sắt, kẽm,… giúp cải thiện sức khỏe, tăng cường đề kháng và ngăn ngừa tình trạng thiếu máu. Không những thế, hai loại thịt này còn là thực phẩm cần thiết cho người lớn tuổi vào mùa đông, bởi các chất béo, protein và carbohydrate là nguồn dinh dưỡng nhiệt giúp cơ thể ấm hơn, ngăn ngừa các bệnh hô hấp hiệu quả.
2.6. Các loại hạt
Trong các loại hạt chứa nhiều chất xơ, Omega-3 và chất béo không bão hòa tốt cho sức khỏe tim mạch và hỗ trợ chức năng mạch máu. Ngoài ra, thực phẩm này còn là nguồn dinh dưỡng chứa axit alpha linolenic (ALA) tốt cho lưu thông máu, giúp oxy đến não được thông suốt. Vì vậy, đây là thực phẩm tốt cho người cao tuổi được nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng với liều lượng là 30g hạt không tẩm gia vị/ngày.
2.7. Cà chua
Khi nhắc đến người cao tuổi nên ăn gì, bạn không nên bỏ qua cà chua – nguồn cung cấp lycopene giúp chống lão hoá hiệu quả. Cùng với đó, cà chua là loại thực phẩm chứa nhiều canxi, vitamin K giúp mô xương chắc khỏe, cải thiện sức khỏe xương khớp. Beta-carotene và lutein trong cà chua còn giúp cải thiện thị lực và phòng ngừa bệnh đục thủy tinh thể.
2.8. Gạo lứt
Gạo lứt là một trong những thực phẩm tốt cho người già mà bạn không nên bỏ qua. Trong gạo lứt có chứa nhiều canxi, kali và magie rất tốt cho sức khỏe xương khớp, cùng với đó là vitamin K hỗ trợ trong quá trình vận chuyển canxi vào xương và ra khỏi máu, IP6 ức chế giúp ngăn chặn kết tinh oxalat canxi tại đường tiết niệu. Đặc biệt gạo lứt còn giúp ngăn ngừa tình trạng thừa cân, béo phì ở người già nhờ hàm lượng chất xơ, vitamin B, đường bột lành mạnh,…
Người cao tuổi nên ăn gì, đó là các món ăn làm từ gạo lứt như cơm, cháo,… Bởi trong thực phẩm này giàu canxi, kali, magie, vitamin K,…
2.9. Trái cây
Trái cây là nguồn bổ sung vitamin, chất xơ, nước an toàn và thân thiện đối với sức khỏe của người già. Bạn có thể lựa chọn các trái cây như đu đủ, lê, táo, bơ, cam, bưởi… làm món tráng miệng sau mỗi bữa ăn cho người lớn tuổi trong gia đình. Ngoài việc ăn trực tiếp những loại trái cây này, chúng ta có thể mang trái cây đi ép lấy nước hoặc xay sinh tố để kích thích khẩu vị ăn uống, nhất là khi người cao tuổi bị bệnh sẽ có tác dụng rất hiệu quả để hồi phục sức khỏe.
2.10. Trà xanh
Trà xanh là thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cho người già có chứa nhiều chất oxy hóa, trong đó có catechin (EGCG) giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào. Không những thế, các chất oxy hóa trong trà xanh còn giúp người lớn tuổi cải thiện chức năng não, giảm nguy cơ tim mạch và hạn chế hấp thu chất béo. Bên cạnh đó, trà xanh còn giàu polyphenol một hợp chất giúp giảm viêm và ngăn ngừa ung thư hiệu quả.
3. Người cao tuổi không nên ăn gì?
Bên cạnh những thực phẩm tốt cho người già, bạn cũng cần phải lưu ý một số thực phẩm nên tránh trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày như:
3.1 Nội tạng động vật
Thực phẩm này được xem là nguyên nhân dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm cho người già như cao huyết áp, gout, đái tháo đường, tim mạch,… Chính vì thế, người lớn tuổi nên hạn chế ăn nội tạng động vật. Bên cạnh đó, các loại tiết động vật người già cũng không nên ăn, bởi có thể dễ gây các bệnh về đường ruột như tiêu chảy, ngộ độc,…
3.2 Đồ ăn nướng
Thịt nướng, xúc xích nướng, rau củ nướng,… là các loại thực phẩm thường khiến người lớn tuổi bị khó tiêu. Không những thế với những thực phẩm (thịt) được nướng trên lửa ngọn có thể dễ gây nên các bệnh về ung thư.
Đồ nướng trên lửa là món người lớn tuổi không nên ăn, bởi có thể chứa nhiều chất có hại cho sức khỏe của họ.
3.3 Đồ ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ
Những loại đồ ăn có nhiều dầu mỡ có thể khiến người lớn tuổi gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch, cao huyết áp, béo phì,… Đặc biệt, các món đồ ăn nhanh như gà rán, burger, khoai tây chiên,… nên hạn chế trong chế độ ăn của người lớn tuổi vì không tốt cho sức khỏe của họ.
3.4 Đồ ăn nhiều gia vị
Khi chế biến đồ ăn cho người lớn tuổi, gia đình không nên cho quá nhiều gia vị như mắm, muối, đường, bột ngọt,… có thể làm tăng nguy cơ các bệnh về cao huyết áp, tim mạch. Đặc biệt là với các thực phẩm muối, dầm như dưa chua, cà pháo muối,… không nên cho người lớn tuổi ăn quá nhiều, bởi có thể dễ mắc các bệnh về thận, nhiễm khuẩn đường ruột gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
3.5 Hạn chế tiêu thụ thực phẩm nhiều năng lượng
Nhu cầu của người cao tuổi thấp hơn so với người ở độ tuổi trung niên, chính vì thế người lớn tuổi nên hạn chế ăn thực phẩm nhiều năng lượng để phòng tránh bệnh béo phì.
Trên đây là những gợi ý về các loại thực phẩm tốt cho người già cũng như là lời giải đáp cho câu hỏi người cao tuổi nên ăn gì và kiêng gì. Khi tuổi tác lớn dần, mọi hoạt động diễn ra trong cơ thể cũng bị tác động ít nhiều, dẫn đến họ dễ mắc phải nhiều căn bệnh. Chính vì vậy, gia đình nên chủ động xây dựng một chế độ ăn uống khoa học kết hợp thăm khám bác sĩ định kỳ để theo dõi tình hình sức khỏe giúp họ sống vui khỏe hơn.
